maandag 3 september 2012

Madagaskar, een land van uitersten


Inmiddels zijn we alweer een week terug van onze reis naar Madagaskar. Een onvergetelijke reis naar een eiland met unieke flora en fauna. Maar tegelijkertijd een niet altijd even veilig land om te reizen en een van de armste landen ter wereld. Deze tegenstelling maakt dat we nog niet echt weer in Nederland geland zijn, er is teveel wat ons nog puzzelt.....

Madagaskar ontstond miljoenen jaren geleden door het uit elkaar scheuren van de continenten die we nu kennen als India en Afrika. Zo'n 2000 jaar geleden arriveerden de eerste mensen vanuit India aan de oostkust van het eiland. Niet veel later bereikten Afrikanen de westkust van het eiland. De langdurige geiosoleerde ligging van Madagaskar heeft gezorgd voor een unieke planten- en dierenwereld. Lemuren, een groep van halfapen, komt alleen op Madagaskar voor. Ook veel van de vogels, kameleons en gekko's vind je alleen op dit eiland. En paradijs voor fotografen dus. Of toch niet?

Na aankomst in de hoofdstad Antananarivo (kortweg Tana), vertrekken we gelijk naar het regenwoud in het oosten van Madagaskar, naar Andasibe. We hebben een chauffeur/gids bij ons, want met z'n tweeën reizen in Madagaskar is ons vanwege de tot voor kort zeer onveilige situatie, en vanwege de slechte gesteldheid van de wegen, ten sterkste afgeraden. En hoewel we wat huiverig waren i.v.m. het gebrek aan vrijheid en privacy hierdoor, is deze manier van reizen ons goed bevallen. Zonder chauffeur/gids was het onmogelijk geweest om de gebieden te bezoeken die we nu bezocht hebben.

Fotografisch doel in het regenwoud zijn de lemuren en de kameleons. En die zien we dan ook veelvuldig. Maar ze fotograferen is een ander verhaal! Lemuren zijn zonaanbidders en zitten dus  hoog in de bomen, tussen takken en bladeren verscholen. Onmogelijk om daar een mooie foto van te maken dus. Gelukkig lukt dit later tijdens de reis beter in een zogenaamd "droogbos", een bos met minder groen. Maar het blijft lastig.




M.b.v. de gids vinden we ook de nodige kameleons. De inwoners van Madagaskar vinden het maar raar dat wij blanken kameleons willen fotograferen, ze zijn er bang voor. Kameleons brengen volgens hen ongeluk. Maar wij vinden ze geweldig!





Na drie dagen in het regenwoud doorgebracht te hebben, vertrekken we naar de westkust, naar Tsingi de Bemaraha. Tsingi is de Malagasy term voor de scheermes scherpe rotspunten van kalksteen die hier door erosie ontstaan zijn. We krijgen bergbeklimmersmateriaal uitgereikt, waarna we de puntige rotsen mogen beklimmen. Wat een prachtig gebied!




Madagaskar is een arm land. Er is voor de meeste mensen wel wat te eten, maar dat eten is erg eenzijdig: rijst, rijst en nog eens rijst. Met een beetje geluk hebben ze wel een dak boven hun hoofd: er worden takken en bladeren uit het bos gehaald om een hutje te bouwen.

Het land wordt met de hand bewerkt. Of, als je geld hebt, door een ploeg met een zeboe ervoor. Tractoren zijn er niet of nauwelijks. Het aantal zeboes (een soort koeien) wat iemand heeft, geeft de status van de familie aan. Arme families hebben geen zeboes, rijke families hebben er soms wel twintig. Het werkt als een soort bankrekening. Als je geld nodig hebt voor bijvoorbeeld een medische behandeling, dan verkoop een een zeboe. Rente krijg je in de vorm van kalfjes.


Na Tsingi staat o.a. de "Alley of giant baobabs" op het programma. We willen er 's avonds sterrenstrepen fotograferen. Als de sluiter net een kwartiertje open staat en we bezig zijn met het uitlichten van de bomen met flitsers en zaklampen, komt er een politie-agent op een scooter aangereden. Hij is onderweg naar huis maar stopt om ons te waarschuwen voor de vele roofovervallen die hier de laatste tijd 's avonds hebben plaatsgevonden. En met onze fotoapparatuur zijn we volgens hem een gewild doelwit! We ruimen dus maar snel onze spullen op.



Als laatste onderdeel van de reis gaan we naar het noorden van Madagaskar, naar de Red Tsingi. Een gebied wat pas in 1994 ontdekt werd door een veeboer. Gelukkig maar, want het is een werkelijk spectaculair gebied!



Madagaskar heeft de potentie een rijk land te zijn. De aanwezigheid van veel delfstoffen is aangetoond, maar er wordt weinig geëxploiteerd, o.a. vanwege slechte bereikbaarheid en een slechte infrastructuur. Slechts een klein percentage van de wegen is verhard en 2/3 deel van de wegen is alleen in de droge tijd, dus de helft van het jaar, begaanbaar. Maar ook corruptie, strijd om de regeringsmacht (de vorige president is verbannen) en natuurrampen (droogte en cyclonen) zorgen ervoor dat Madagaskar nog steeds een van de armste landen ter wereld is.

Al decennia lang is het onrustig in Madagaskar. De tachtiger en negentiger jaren stonden in het teken van rellen, plunderingen, stakingen, couppogingen en gewelddadige demonstraties uit onvrede met het regime. Hierdoor stagneerde de export, waren alle scholen gesloten en waren er nauwelijks nog andere economische activiteiten. Ook in 2009 was het erg onrustig en vond een presidentswisseling plaats. De voordurende strijd om de macht maakte Madagaskar lang onveilig voor toeristen. In 2011 en 2012 was het er redelijk rustig, maar het Ministerie van Buitenlandse Zaken zegt er momenteel het volgende over op haar website: "Demonstraties, ook met gebruik van geweld en criminaliteit (steeds meer gewapend en gewelddadig), maken de situatie in sommige steden bepaald gevaarlijk. Momenteel is sprake van onrust binnen het leger. De mogelijkheid van en/of poging tot een militaire coup kan niet worden uitgesloten. De veiligheidssituatie kan plotseling verslechteren".

Het blijft dus helaas oppassen op dit eiland wat de potentie heeft om een droomparadijs te zijn....