zaterdag 25 december 2010

Strobist, het fotograferen met de flitser los van de camera, wordt vooral toegepast bij portretfotografie. Maar omdat ik naast bedrijfsfotograaf ook natuurfotograaf ben, wilde ik de strobisttechniek nu ook wel eens in de natuur uitproberen. Een experiment dat smaakt naar meer!





Vorige week gingen we op een avond naar een eik die ik al vaker gefotografeerd heb. Dit keer wilde ik hem in het donker fotograferen, uitgelicht met flitsers.



Allereerst plaatsten we de flitsers met Yongnuo ontvangers op statiefjes. Hoe veel licht die flitsers moesten geven, was een kwestie van uitproberen. Uiteindelijk stond de flitser achter de boom op volle sterkte, de flitser die de stam uitlicht op 1/64 en de flitser die de takken uitlicht op 1/32. De hulp van mijn man die steeds heen en weer liep om de flitssterkte aan te passen was meer dan welkom!



Het moeilijkst was het positioneren van de camera met groothoeklens en Yongnuo zendertje. Liggend in de sneeuw met stijve vingers van de kou manouvreren met een onwillig statief is niet echt mijn hobby. Uiteindelijk bleek het statief toch niet te werken, het biedt zo laag bij de grond veel te weinig flexibliteit. Dus werd de camera op de gorillapod gezet. En dat werkte!



Het uiteindelijke resultaat werd door de rode lichtvervuiling van een nabij gelegen dorp nog mooier dan ik gehoopt had!





Een tweede experiment deden we in een dennenbos. Lastig vanwege de dichtbij elkaar staande stammen en daardoor gauw tegen elkaar aan plakkende schaduwen. Maar uiteindelijk was dit het resultaat.




Het is een heel gesjouw met al je spullen. En een gepruts met de flitssterkte en positie van de flitsers. En toch vind ik het de moeite waard om er verder mee te experimenteren! De resultaten van mijn zoektocht zien jullie t.z.t. op mijn blogpagina!

zaterdag 11 december 2010

Kleurmanagement

Afgelopen week gaf ik een lezing over kleurmanagement bij Fotoclub Almere. Kleurmanagement gaat over het op elkaar afstemmen van de verschillende apparaten, dus van de camera op de monitor en van de monitor op de printer. Hieronder een kort verslag van wat er die avond besproken werd.


De belangrijkste instellingen op de camera die de kleur van je foto beinvloeden zijn : AdobeRGB vs sRGB, 8 of 14 bits, witbalans, RAW vs jpeg. Om met de laatste te beginnen: Jpeg comprimeert het beeld en voegt daartoe alle kleuren die op elkaar lijken samen. Daardoor gaan kleurnuances verloren. Dat is vooral zichtbaar in foto's met pasteltinten, foto's van een ondergaande zon bijvoorbeeld. Je krijgt dan zogenaamde 'banding' (strepen) in de lucht.


Dat de witbalans instelling invloed heeft op de kleur van de foto is direct zichtbaar op het LCD-scherm achter op de camera. Probeer maar. Dit kun je ook creatief gebruiken! In de reclamefotografie wordt bijvoorbeeld vaak met de witbalansstand 'gloeilamp' gewerkt om de foto blauwer te maken.




Je camera op 12-14 bits zetten i.p.v. op 8 bits betekent dat je meer rekengegevens tot je beschikking hebt bij het bewerken van de foto. Waardoor je meer kleurnuances behoudt. Dit kan overigens alleen in RAW. Als je de camera op jpeg zet, kun je alleen 8 bits foto's maken.


Bij het bespreken van het gebruik van RAW onstond een discussie over hoe zinvol het is om dan een kleurruimte in te stellen. AdobeRGB is een grotere kleurruimte, maar kun je daar niet ook achteraf in de RAW-converter nog voor kiezen? De meningen zijn verdeeld. Ook van de 'deskundigen'. Voorlopig blijft de conclusie dat het bij het fotograferen in RAW niet uitmaakt of je in AdobeRGB of in sRGB fotografeert.


Als je in Jpeg fotografeert ligt dat natuurlijk anders. Over het algemeen kun je dan het beste voor AdobeRGB kiezen (omdat dat veel meer kleuren weer kan geven). Behalve bij portretfotografie. Bij portretfotografie levert sRGB vaak betere foto's op (minder rode konen). Maar dit blijkt per camera te verschillen. Uitproberen dus!


Mocht iemand van jullie een sluitend antwoord hebben op de vraag waarom je ook in RAW je kleurruimte in zou moeten stellen, dan hoor ik dat graag!


Daarmee zijn de belangrijkste camerainstellingen voor wat betreft kleurmanagement besproken. Over naar de monitor. Zorg voor een neutrale kleur op je bureaublad (niet het tafelblad zoals iemand dacht ;-)), en kalibreer je monitor met een meetcel (de Spyder bijvoorbeeld). Heb je die niet tot je beschikking: bij Photoshop wordt standaard AdobeGamma geleverd. Niet ideaal, maar beter iets dan niets!


Wat een meetcel doet is het vergelijken van de kleuren van je monitor met de kleuren zoals die idealiter zouden moeten zijn. De correctie wordt als kleurprofiel op je computer opgeslagen.


Dan de printer (alleen van belang als je zelf afdrukt). Ook hiervoor heb je een profiel nodig. Dat kan het profiel zijn wat de kunt downloaden van de website van de papierfabrikant of een op maat gemaakt profiel. Naar mijn ervaring zijn de profielen die je laadt van de website van papier- en printerfabrikant Epson prima. Voor de profielen die je kunt laden voor de Hahnemuhle papiersoorten ligt dat helaas anders. Werk je met Hahnemuhle dan zul je dus een profiel moeten (laten) maken. Dat profiel geldt dan alleen voor jouw printer en die bepaalde papiersoort! Gebruik je een andere papiersoort, dan moet er weer een nieuw profiel gemaakt worden.


Zo'n profiel kun je zelf maken met b.v. de X-rite ColorMunki. Maar je kunt het ook laten maken bij b.v. the Result Builders of CameraTools.


En pas dan kun je gaan printen! Dat ook daar nog haken en ogen aan zitten is duidelijk. Ten eerste: laat Photoshop de kleuren bepalen, niet de printer. Ten tweede: niet alle kleuren zijn af te drukken. Zet daarom de foto in Photoshop via Bewerken - Omzetten over naar sRGB (afdrukcentrale) of naar het printerprofiel (bij zelf afdrukken).


Ook bij de instellingen voor het printen ontstond een interessante discussie. Wat is de zin van het instellen van relatief colorimetrisch of perceptueel als de kleurruimte al ingesteld is op het printerprofiel? Ik heb werkelijk geen idee! Wie wel?


Beoordeel je foto tenslotte nadat hij 24 uur gedroogd heeft bij een daglichtlamp (5000K). Volgens de NIDF moet dat dan ook nog in een neutraal grijze ruimte gebeuren. Zie www.nidf.nl. Dat is natuurlijk niet voor iedereen haalbaar. Wel handig is het om er op te letten dat er geen fel gekleurde posters/foto's aan de wand hangen die de kleurindruk van de net afgedrukte foto beinvloeden.


Als je niet zelf afdrukt zijn er twee mogelijkheden. Of je laat je foto's afdrukken bij een centrale zoals Profotonet waar je de door hen gebruikte profielen kunt downloaden. Of je laat je foto's afdrukken bij b.v. de HEMA. De HEMA biedt niet de service van het kunnen downloaden van de gebruikte profielen. De beste resultaten krijg je dan door de foto bij Bewerken - Omzetten naar sRGB om te zetten.


Dat was een heel theoretisch verhaal! Waarin ik natuurlijk absoluut niet compleet kon zijn. Zo ben ik voor het compact houden van het verhaal bijvoorbeeld uitgegaan van Photoshop, maar dat is natuurlijk niet het enige programma waarmee afdrukken gemaakt kunnen worden. Ik hoop toch dat ik jullie toch iets verder geholpen heb in deze lastige materie.